Các ngân hàng đều nâng dự báo dài hạn đối với giá dầu ở mức tăng khoảng 10 USD trở lên. Thay vì tăng nguồn cung, các doanh nghiệp đang phải hạn chế chi tiêu, dẫn đến tình trạng thiếu đầu tư vào các cơ sở sản xuất mới. Điều này sẽ khiến giá dầu tăng cao trong một thời gian dài.
Trong khi thời kỳ bùng nổ dầu đá phiến ở Mỹ mang lại cho cả thế giới một câu thần chú “giá càng thấp càng tốt”, thị trường đang chú ý tới tình trạng biến đổi khí hậu và nhu cầu đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch đang giảm dần. Thay vì tăng nguồn cung, các doanh nghiệp đang phải hạn chế chi tiêu, dẫn đến tình trạng thiếu đầu tư vào các cơ sở sản xuất mới. Điều này sẽ khiến giá dầu tăng cao trong một thời gian dài.
Khái niệm về chênh lệch nguồn cung không phải là điều mới. Kể từ khi giá dầu giảm vào năm 2014, các nhà phân tích đã thảo luận về khả năng cầu vượt xa so với cung do thiếu đầu tư. Tuy nhiên, sự thay đổi của giá năng lượng do đại dịch Covid-19, cùng mối lo ngại về môi trường, lại cho thấy những gì xảy ra hiện tại nghiêm trọng hơn trước đây.
Số lượng giàn khoan dầu khí trên thế giới có thể đã hồi phục từ mức thấp khi giá dầu rơi xuống mức âm vào năm ngoái, nhưng vẫn giảm hơn 30% vào đầu năm 2020. Theo Baker Hughes Co., con số hiện tại thấp tương đương năm 2016 dù giá dầu thô đang ở gần mức cao nhất trong 7 năm.
Goldman Sachs dự đoán giá dầu sẽ tăng lên 85 USD trong năm 2023. Trong khi đó, Morgan Stanley đã nâng dự báo dài hạn thêm 10 USD lên 70 USD trong tuần này. BNP Paribas nhận thấy giá dầu thô sẽ gần 80 USD vào năm 2023. Các ngân hàng khác bao gồm Basel Markets cũng thảo luận về triển vọng của dầu khi chu kỳ giá tăng bắt đầu diễn ra.
Những ước tính như vậy cho thấy dầu vẫn là một loại hàng hóa quan trọng đối với nền kinh tế toàn cầu và trở nên đắt đỏ hơn. Kỳ vọng đối với giá dầu cũng giúp vốn hóa của các công ty dầu mỏ lớn được củng cố như Royal Dutch Shell và BP.
Biến động của hợp đồng tương lai dầu thô Brent trong ngày 23/10 và 1 năm trước.
Trong tuần trước, các ngân hàng lớn nhất nước Pháp cho biết họ sẽ hạn chế cấp vốn cho ngành dầu khí đá phiến từ đầu năm tới. Ecuador gần đây cũng tăng gấp đôi số lượng ngân hàng có thể cung cấp dịch vụ bảo lãnh tín dụng khi các định chế tài chính hạn chế tiếp xúc với các doanh nghiệp sử dụng dầu thô khai thác từ Amazon.
Tuy nhiên, một số chuyên gia không đồng tình với việc giá dầu luôn ở mức cao. Citigroup cho biết trong một báo cáo phát hành tháng này rằng, giá dầu thô dưới 30 USD và trên 60 USD có vẻ là không bền vững trong dài hạn. Các nhà phân tích của ngân hàng lưu ý mức giá 50 USD được duy trì trong thời gian dài có thể giúp tăng nguồn cung thêm 7 triệu thùng/ngày. Theo nhóm phân tích, về trung hạn, giá dầu sẽ ở phạm vi 40-55 USD/thùng.
Tuy nhiên, một số khác lại nhận thấy sự thay đổi sắp diễn ra, đặc biệt là ở Mỹ. Một mặt, các công ty đá phiến niêm yết ở Mỹ vẫn bị hạn chế trong việc phát triển sản xuất. Hồi tháng 2, khi EOG Resources cho biết họ có kế hoạch tăng sản lượng, cổ phiếu của công ty giảm mạnh nhất trong S&P 500. Kể từ đó, các nhà sản xuất khác cũng ít đưa ra thông báo tương tự.
Cùng với đó, tác động của sự sụt giảm này đang trở nên hiện hữu hơn. Tháng 11, khu vực Permian Basin (Texas) là khu khai thác dầu duy nhất trên đất liền ở Mỹ ghi nhận tăng trưởng sản lượng hàng năm. Trong khi đó, sản lượng của toàn bộ doanh nghiệp khác cùng ngành đều đi ngang hoặc sụt giảm, theo báo cáo của Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ.
Giá dầu và ước tính giá trị vốn hoá của các tập đoàn dầu mỏ.
Ngoài ra, trong khi một số nhà sản xuất quan trọng của OPEC+ có đủ công suất dự phòng để khai thác trong năm tới, thì một số nước khác gồm Nigeria và Angola lại gặp khó khăn để tăng sản lượng.
Chưa dừng ở đó, ở bối cảnh thế giới chi tiêu ít hơn cho năng lượng hóa thạch, thì những băn khoăn sẽ hướng về phía nhu cầu – yếu tố sẽ không sớm đạt đỉnh. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết chi tiêu cho nhiên liệu hóa thạch sẽ thấp hơn mức cần thiết nếu nhu cầu hiện tại tiếp tục tăng, nhu cầu dầu sẽ bắt đầu giảm trong những năm 2030 với những chính sách hiện hành. Tuy nhiên, Morgan Stanley ước tính, nguồn cung có thể ngừng tăng vào năm 2025 và để lại sự chênh lệch lớn với cầu.
Martijn Rats – chiến lược gia dầu mỏ tại Basel Markets, nhận định: “Chúng ta đang chứng kiến mức đầu tư vào lĩnh vực khai thác dầu mỏ bằng 0, trong khi nhu cầu không đi theo hướng đó. Nhu cầu sẽ tăng lên mức 100 triệu thùng/ngày trong phần còn lại của những năm 2020. Nhưng về phía nguồn cung, sản lượng sẽ không thể đáp ứng với mức đầu tư hiện tại.”
