Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) đang được kỳ vọng sẽ tiến hành cắt giảm lãi suất trong thời gian tới, nhằm hỗ trợ nền kinh tế khu vực đồng euro (Eurozone) đối mặt với những thách thức từ tăng trưởng chậm và áp lực lạm phát suy giảm. Quyết định này đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong chính sách tiền tệ sau một thời gian dài ECB tập trung vào việc kiềm chế lạm phát bằng cách tăng lãi suất.
1. Nguyên nhân dẫn đến kỳ vọng cắt giảm lãi suất
a. Tăng trưởng kinh tế chậm lại
- Suy giảm sản xuất công nghiệp: Các nền kinh tế lớn trong khu vực như Đức và Pháp tiếp tục ghi nhận sự sụt giảm trong lĩnh vực sản xuất, phản ánh tác động tiêu cực từ chi phí năng lượng cao và nhu cầu toàn cầu yếu.
- Tiêu dùng cá nhân yếu: Mặc dù lạm phát đã giảm, nhưng người tiêu dùng vẫn thận trọng, khiến nhu cầu nội địa không tăng như kỳ vọng.
b. Áp lực lạm phát suy yếu
- Lạm phát lõi giảm: Dữ liệu mới nhất cho thấy lạm phát lõi (không bao gồm năng lượng và thực phẩm) đã giảm xuống dưới mục tiêu 2% của ECB, mở ra không gian để nới lỏng chính sách tiền tệ.
- Giá năng lượng hạ nhiệt: Giá dầu và khí đốt giảm đã giúp giảm áp lực giá cả trong khu vực, đồng thời giảm nguy cơ lạm phát tăng trở lại.
c. Chính sách tiền tệ cạnh tranh từ các khu vực khác
- Fed duy trì lãi suất cao: Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giữ nguyên lãi suất cao đã gây áp lực lên tỷ giá hối đoái, khiến đồng euro yếu đi.
- Ngân hàng Anh (BoE) nới lỏng: Ngân hàng Trung ương Anh đã phát tín hiệu về khả năng giảm lãi suất, tạo sức ép để ECB hành động tương tự nhằm duy trì sự cạnh tranh kinh tế trong khu vực.
2. Kỳ vọng từ các chuyên gia và thị trường
- Oliver James Anderson, Giám đốc điều hành tại Atlanta Capital Markets, nhận định:
“ECB có thể sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất từ giữa năm 2025, với mục tiêu kích thích tiêu dùng và đầu tư, đồng thời ngăn chặn nguy cơ suy thoái kéo dài trong Eurozone.”
- Các nhà kinh tế từ Gallen Markets dự báo rằng ECB sẽ giảm lãi suất cơ bản từ mức 4% hiện tại xuống còn 3,5% vào cuối năm 2025 nếu tăng trưởng không có dấu hiệu cải thiện rõ rệt.
3. Tác động tiềm năng của việc cắt giảm lãi suất
a. Tích cực
- Hỗ trợ tiêu dùng và đầu tư: Lãi suất thấp hơn sẽ làm giảm chi phí vay, thúc đẩy người tiêu dùng và doanh nghiệp chi tiêu nhiều hơn.
- Ổn định thị trường lao động: Việc kích thích kinh tế có thể giúp giảm tỷ lệ thất nghiệp, đặc biệt tại các nước chịu ảnh hưởng nặng nề như Tây Ban Nha và Ý.
- Tăng cường cạnh tranh xuất khẩu: Đồng euro yếu hơn có thể hỗ trợ các nhà xuất khẩu, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu suy giảm.
b. Tiêu cực
- Rủi ro bong bóng tài sản: Chính sách nới lỏng có thể dẫn đến dòng vốn đầu cơ, tạo bong bóng trong các lĩnh vực như bất động sản hoặc chứng khoán.
- Tác động hạn chế đối với lạm phát: Nếu cầu nội địa không cải thiện mạnh, lạm phát có thể tiếp tục duy trì ở mức thấp, gây khó khăn cho mục tiêu tăng trưởng.
4. Triển vọng kinh tế châu Âu
a. Ngắn hạn
Trong 6-12 tháng tới, nếu ECB thực sự tiến hành cắt giảm lãi suất, nền kinh tế khu vực có thể ghi nhận sự cải thiện nhẹ. Tuy nhiên, hiệu quả sẽ phụ thuộc vào mức độ phối hợp với các chính sách tài khóa từ các chính phủ thành viên.
b. Dài hạn
Để đảm bảo tăng trưởng bền vững, châu Âu cần cải thiện cấu trúc kinh tế, đầu tư vào công nghệ và năng lượng tái tạo, đồng thời giảm bớt sự phụ thuộc vào xuất khẩu.
5. Kết luận
Việc ECB cắt giảm lãi suất là bước đi quan trọng nhằm vực dậy nền kinh tế châu Âu trong bối cảnh tăng trưởng chậm và áp lực lạm phát giảm. Tuy nhiên, việc này cũng đi kèm với nhiều rủi ro cần được quản lý chặt chẽ. Các nhà đầu tư nên theo dõi sát các động thái của ECB và phản ứng từ thị trường để đưa ra quyết định phù hợp.
